Openluchtbad Veenhuizen
Het zwembad van Veenhuizen heeft een bijzondere historie. Het is omstreeks 1920 door verpleegden gegraven, de kinderen van de lokale ambtenaren leerden er zwemmen en een verpleegde die ervaring had als badmeester hield toezicht.
In 1935-36 werd het zwembad verbeterd. Het zwembad kreeg een springtoren en kleedkamers en richtten de ambtenaren een zwemvereniging op. De zwemvereniging zorgde voor een badmeester die toezicht hield en zwemles gaf. De bassinwanden waren gemaakt van houten palen tot 1.00 meter beneden het maaiveld. Daarboven was een betonnen wand als grondkering en bassinwand. Het diepe bassin was 21 x 40 meter en gescheiden door houten brug van het ondiepe bassin welke een afmeting van 15 x 15 meter had. Voor de opening in ieder seizoen werden enige vrachten zand over de bodem van het ondiepe bassin uitgespreid, het diepe bassin had een modderige bodem waarop een weelderige plantengroei aanwezig was en waarin honderden vissen leefden.
Op 17 juni 1936 werd een bestuur gekozen, bestaande uit zeven leden en op 20 juni werd het bad feestelijk geopend door de vrouw van de toenmalige hoofddirecteur Weijers. De contributie werd vastgesteld op f 1,50 per gezin voor het gehele zomerseizoen. De eerste badmeester ontving een loon van f 18,00 per week. Het aantal leden bedroeg 183 gezinnen.
Het water werd onttrokken aan de Kolonievaart. Toen dat niet meer verantwoord was, werd een tweetal ontijzeringsbassins aangelegd op de plaats van het huidige parkeerterrein. Deze bassins werden voorzien van opgepompt grondwater en nadat dit water enige dagen aan het zonlicht was blootgesteld kon het via een gotenstelsel als verversing van het zwemwater worden aangevoerd.
Voor die tijd was het zwembad niet meer dan een poeltje dat gegraven was door de verpleegden. Een verpleegde of oud-Indiëganger gaf de kinderen zwemles. De verpleegde droeg daarbij een wit pak. Toen in 1936, aan het einde van het zwemseizoen, een paar grappenmakers de badmeester in het zwembad gooiden, bleek dat de badmeester zelf helemaal niet kon zwemmen. Sinds die tijd werd er toch maar een echte badmeester in Veenhuizen aangesteld.
In 1969 was het zwembad aan een nieuwe opknapbeurt toe. De bassinwanden raakten dermate in verval dat een langer gebruik niet meer verantwoord was. Op dezelfde plaats werden twee nieuwe bassins aangelegd: een wedstrijdbad en een recreatiebad. Iets kleiner, maar wel moderner. Het troebele water uit de Kolonievaart werd vervangen door helder (en verwarmd) leidingwater. Het bleef alleen beschikbaar voor de ambtenaren en hun gezinnen, het was dus geen openbaar zwembad. Vanaf 1955 wordt oogluikend toegestaan dat niet alleen “personen die wat kerk en school betreft bij Veenhuizen horen” worden toegelaten, maar dat i.v.m. de financiën ook mensen van buiten het dorp welkom zijn. Dat besluit wordt tot op de dag van vandaag gehandhaafd, (niet meer oogluikend) waardoor het thans een openbaar zwembad is geworden.
In 1984 was er even onduidelijkheid over het voortbestaan van het zwembad, omdat de geslotenheid van het gevangenisdorp Veenhuizen werd opgeheven en het zwembad niet langer onder Justitie viel. In 1992 is het zwembad van Justitie overgenomen door Stichting Zwembad Veenhuizen. Stichting en bevolking voerden vervolgens samen actie om gelden te genereren om het bad open te houden. Dankzij een jaarlijkse subsidie van de gemeente Norg, later Noordenveld, en de inzet van vele vrijwilligers kon dit bijzondere dorpsbad behouden blijven voor de toekomst.
De jaren die volgden waren financieel moeilijke jaren. Net als veel andere openluchtbaden kampte ook het zwembad in Veenhuizen met teruglopende aantallen bezoekers. In sommige jaren “stond het water tot aan de lippen” en had het bad “moeite het hoofd boven water te houden”. Bovendien bleek in 2020, ruim 50 jaar na de aanleg van de bassins, dat weer een algehele renovatie dringend nodig was. Van de tegels op de bodem van het zwembad lagen er meer los dan vast, was de elektrische installatie in het filtergebouw niet langer veilig om mee te werken en dwongen ook strengere eisen van overheden aangaande hygiëne en waterkwaliteit tot verregaande aanpassingen.
Er waren al de nodige voorzieningen geplaatst om het energiegebruik drastisch te reduceren (zonnepanelen, warmtepompen, led-verlichting etc.) maar in 2021 volgde na de afsluiting van het seizoen een megarenovatie die duurde tot een maand voor de opening in 2022. Zo werden o.a. de bassins opnieuw gecoat, werden nieuwe isolatiedekens geplaatst en werden er aanpassingen gerealiseerd aan het kioskgebouw t.b.v. toegankelijkheid voor personen met een handicap. Ook “kleinere” projecten ontsnapten niet aan de aandacht. Zo werden polyester startblokken vervangen voor een moderne rvs-uitvoering en kwam er een compleet nieuwe duikinstelling.
Bijna 90 jaar na de opening van de “Zweminrichting” in 1936 kan er zo nog steeds heerlijk gezwommen worden en is het voor velen een gastvrije ontmoetingsplek voor diverse zomeractiviteiten. Niet alleen meer voor inwoners van Veenhuizen, maar ook voor bezoekers uit de wijde omgeving die in steeds grotere getale het openluchtbad weten te vinden. De kleinschaligheid en gemoedelijke sfeer is gebleven en wordt alom geroemd.
Heeft u zelf nog oude foto’s van ons bad in uw familiealbum? Dan horen we dit graag – stuur ons een berichtje via de contactpagina!
